Absorpcja wielofotonowa - rozwój protokołów symulacji
- absorpcja dwufotonowa
- anharmonizm
- symulacje komputerowe
- widma absorpcyjne
- spektroskopia molekularna
Streszczenie
W ostatnich latach dał si˛e zaobserwowac znacz ˛acy wzrost zainteresowania poszukiwaniem nowych ´
materiałów o duzych przekrojach czynnych na absorpcj˛e wielofotonow ˛a. Badania w tym obszarze ˙
skupiaj ˛a si˛e głównie na analizie procesu absorpcji dwufotonowej, który jest równiez przedmiotem ˙
niniejszego projektu. Zjawisko absorpcji dwufotonowej zostało przewidziane w oparciu o rozwazania teoretyczne w latach 30-tych ubiegłego wieku przez Mari˛e Göppert-Mayer i potrzebnych było ˙
trzech dekad na eksperymentalne potwierdzenie, które stało si˛e mozliwe dzi˛eki wynalezieniu laserów. ˙
Od tego czasu pojawiły si˛e niezwykle interesuj ˛ace zastosowania tego zjawiska, obejmuj ˛ace m.in.: i/
analiz˛e przejs´c wzbronionych w układach centrosymetrycznych, ii/ rejestracj˛e widm z du ´ z ˛a rozdziel- ˙
czosci ˛a, dzi˛eki wyeliminowaniu poszerzenia dopplerowskiego, iii/ trójwymiarowy zapis informacji, ´
iv/ mikrofabrykacj˛e czy tez v/ bioobrazowanie. Szeroka paleta potencjalnych zastosowa ˙ n zach˛eciła ´
liczne zespoły doswiadczalne do syntezy nowych zwi ˛azków chemicznych i gruntownej charaktery- ´
styki ich własciwo ´ sci fotofizycznych. Wysiłkom tym towarzyszył rozwój teorii i metod obliczenio- ´
wych, umozliwiaj ˛aj ˛ac w ten sposób badania metodami chemii kwantowej zjawiska absorpcji dwu- ˙
fotonowej dla układów molekularnych. W rezultacie, w ostatniej dekadzie powstała znacz ˛aca liczba
publikacji poswi˛econa racjonalnemu projektowaniu nowych wydajnych dwufotonowych absorberów ´
z wykorzystaniem symulacji komputerowych, a narz˛edzia teoretyczne stanowi ˛a dzis nieodł ˛aczny ele- ´
ment badan. Pomimo licznych sukcesów obliczeniowych metod chemii kwantowej w analizie relacji ´
struktura chemiczna–nieliniowa absorpcja, standardowe protokoły obliczeniowe wykorzystywane w
symulacjach widm dwukwantowych maj ˛a kilka ograniczen: i/ efekty wibracyjne s ˛a w znakomitej ´
wi˛ekszosci przypadków zaniedbywane, ii/ wci ˛a ´ z brak metod wyznaczania poprawek anharmonicz- ˙
nych, iii/ poszerzenia pasm absorpcyjnych dla cz ˛asteczek w roztworach lub otoczeniach białkowych
s ˛a dobierane empirycznie, iv/ najcz˛estszy wybór metody do obliczen – teoria funkcjonałów g˛esto ´ sci ´
– niesie ze sob ˛a znacz ˛ace bł˛edy wyznaczania intensywnosci przej ´ s´c dwukwantowych i/lub poło ´ zenia ˙
pasm. Powyzsze ograniczenia utrudniaj ˛a dogł˛ebn ˛a analiz˛e zjawiska absorpcji dwukwantowej i ana- ˙
liz˛e subtelnych efektów maj ˛acych wpływ na pozycj˛e i kształt pasm w rejestrowanych widmach.
Niniejszy projekt ma na celu usuni˛ecie wi˛ekszosci z powy ´ zszych ogranicze ˙ n poprzez rozwój zło ´ zo- ˙
nego protokołu komputerowych symulacji absorpcyjnych elektronowych widm dwukwantowych z
uwzgl˛ednieniem struktury oscylacyjnej pasm dla cz ˛asteczek w roztworach i otoczeniach białkowych.
W celu poprawienia dokładnosci i rozszerzenia mo ´ zliwo ˙ sci dost˛epnych obecnie podej ´ s´c o analiz˛e ´
nowych efektów, w trakcie realizacji projektu zostanie zaproponowana nowa metoda wyznaczania
struktury oscylacyjnej pasm z uwzgl˛ednieniem anharmonicznosci elektrycznej i mechanicznej oraz ´
nowe podejscie do dokładnego wyznaczania poszerzenia niejednorodnego dla cz ˛asteczek w roztwo- ´
rach i otoczeniach białkowych. Potencjał nowej metody zostanie zaprezentowany poprzez jej zastosowanie do symulacji jedno- i dwukwantowych widm absorpcyjnych dla barwników fluorescencyjnych
o potencjalnych zastosowaniach w bioobrazowaniu.